فرایند پر کردن دندان – بخش دوم
در این نوشته می خوانید:
در مقاله قبل گفتیم که برای موفقیت آمیز بودن فرایند پر کردن دندان، لازم است بیمار و دندانپزشک وظایف خود را به خوبی انجام دهند. وظیفه بیمار مراقبت صحیح، و وظیفه دندانپزشک انجام صحیح فرایند است. برای این کار لازم است از با کیفیت ترین مواد و بهترین دستگاه ها استفاده شود تا بهترین نتایج حاصل شوند.
پر کردن دندان با کامپوزیت
پس از باندینگ نوبت به قرار دادن ماده کامپوزیت داخل حفره می رسد. کامپوزیت معمولاً به صورت خمیر و نیمه جامد داخل تیوب یا سرنگ قرار دارد که اگر به صورت مستقیم داخل حفره ریخته شود تطابق ۱۰۰ درصد نخواهد داشت و اگر با میکروسکوپ بررسی شود حباب هایی بین دندان و کامپوزیت باقی می ماند که برای برطرف کردن آن چند راه حل وجود دارد. یک راه حل این است که از کامپوزیت های جدیدتر استفاده شود که نسبت به کامپوزیت های قدیمی تر حالت مایع تری دارند و حدود ۱۰- ۱۵ سال است که وارد بازار شده اند. در این روش ابتدا از این کامپوزیت ها استفاده می شود تا سوراخ های بسیار ریز داخل حفره دندان را پر کند، سپس روی آن کامپوزیت خمیری قرار داده می شود.
برای آنکه کامپوزیت جامد از قوام مناسبی برخوردار باشد، و بتوان درد بیمار را کاهش داد و میزان حباب های موجود در کامپوزیت را به صفر رساند، و کامپوزیت به طور کامل تمام حفره های داخل دندان را پر کند، راه حلی جز گرم کردن کامپوزیت وجود ندارد (زیرا حتی اگر ابتدا از کامپوزیت مایع و پس از آن کامپوزیت جامد داخل دهان قرار داده شوند، باز هم حباب و سوراخ هایی داخل آن به جا خواهد ماند).
برای این منظور، قبل از آغاز فرایند، کامپوزیت با سرنگ یا کپسول آن، به مدت چند دقیقه داخل دستگاه مخصوصی به نام کامپوزیت وارمر قرار می گیرد تا به دمای ۳۷ درجه برسد. زیرا معمولاً کامپوزیت ها داخل یخچال نگهداری می شوند به همین دلیل از آنجا که سرد هستند ممکن است به قلم کامپوزیت بچسبد، داخل آن حباب ایجاد شود، پلیمریزاسیون به خوبی صورت نگیرد، شکنندگی آن بیشتر شود، و دردسرهای زیادی بوجود خواهند آمد.
پر کردن دندان با کامپوزیت
قلم کامپوزیت برای پر کردن و ترمیم دندان
قلم هایی که برای قرار دادن کامپوزیت داخل دندان استفاده می شوند استیل یا فلزی هستند که در ظاهر هیچ مشکلی بوجود نمی آورند، اما از آنجا که کامپوزیت ها داخل خود نوعی فیلر دارند، و زیبایی و دوام آنها به این فیلرها بستگی دارد، اگر با قلم نامرغوب داخل حفره آماده شده قرار بگیرد (از آنجا که ممکن است روی قلم های نامرغوب خراش ایجاد شود و از آلیاژ استیل ساخته شده اند) باعث پاره شدن فیلرها می شوند و در نهایت نتیجه کار رنگ پذیر خواهد بود، ترجیحاً باید از قلم هایی استفاده کرد که روی آنها اکسید تیتانیوم به صورت اسپری نانو زده می شود.
بهترین قلم کامپوزیتی که در بازار وجود دارد و از آلیاژ مرغوبی تهیه شده است و انعطاف پذیری خیلی خوب و استحکام بالایی دارد و با استفاده از آن می توان کامپوزیت را بسیار نازک اعمال کرد، بدون اینکه شکنندگی داشته باشد، هیچ آسیبی به فیلرها وارد نمی کند، و نیز اینکه کامپوزیت به آن نمی چسبد، قلم کامپوزیت تولید کمپانی LM Dental فنلاند است که به سفارش شرکت استایل ایتالیانو Style Italiano تولید می شوند و با برند آنها، با نام LM Art در بازار ارائه می شوند. دکتر فروزش در مطب خود از این نوع قلم ها استفاده می کند.
پر کردن دندان با کامپوزیت
دکتر فروزش در مطب خود برای این کار از کامپوزیت وارمر AdDent استفاده می کند که محصول کشور ایالات متحده آمریکا است و یکی از بهترین کمپانی های تولید کننده این دستگاه است. استفاده از کامپوزیت وارمر چند حسن دارد، که عبارتند از:
- به صفر رسیدن حباب های داخل کامپوزیت حین کار
- به صفر رسیدن احتمال ایجاد حباب در آینده و رنگ پذیر شدن دندان
- راحت تر شدن کار کردن با کامپوزیت، زیرا روان شده است و به راحتی داخل دندان ریخته می شود (دستگاه کامپوزیت وارمری که در مطب دکتر فروزش استفاده می شود هم برای خود کامپوزیت و هم برای قلم آن جاهای مخصوصی دارد).
- با این کار، کامپوزیت بهترین حالت خود را نشان می دهد.
اتفاقی که در پلیمریزاسیون کامپوزیت رخ می دهد این است که آخرین لایه کامپوزیت هرگز کیور نمی شود و روی آن پلیمریزاسیون صورت نمی گیرد (سفت نمی شود) زیرا در مجاورت اکسیژن قرار دارد (این یکی از ویژگی های کامپوزیت است که در مجاورت اکسیژن هوا سفت نمی شود اما لایه های زیرین آن سفت می شوند). راه حل این مشکل استفاده از ژل های خاصی به نام ژل گلیسرین است که روی آخرین لایه کامپوزیت اعمال می شود و از روی ژل اشعه تابانده می شود. ژل گلیسرین روی تمام قسمت های دندانی اعمال می شود و مزیت آن در مقایسه با خود گلیسرین این است که گلیسرین چرب است و به خوبی شسته نمی شود.
به این ترتیب، از آنجا که کامپوزیت با اکسیژن در تماس نیست و ژل مانند مانع اکسیژن oxygen inhibitor عمل می کند، آخرین لایه کامپوزیت نیز سفت می شود و بهترین کیفیت خود را نشان می دهد. دکتر فروزش در مطب خود از برندهای معتبر ژل های گلیسرین (ایووکلار Ivoclare و چند برند معروف دیگر) استفاده می کند.
پر کردن دندان با کامپوزیت
اکنون کامپوزیت کاملاً سفت شده و آماده است مراحل انتهایی روی آن انجام شود. این مراحل شامل فینیشینگ و پولیشینگ هستند زیرا کانتوری که برای کامپوزیت ایجاد شده است با ابزاری مانند دیسک، فرز و دیگر ابزارهای پرداخت کننده نیاز به اصلاح دارند. از آنجا که حجم کامپوزیت اضافی روی دندان چندان زیاد نیست و برای صاف شدن سطح دندان باید حجم اندکی از آن تراش داده شود و استفاده از توربین های معمولی موجب می شود نتوان روی مقدار کامپوزیتی که تراش داده می شود کنترل داشت و ممکن است در نتیجه نهایی پله ایجاد شود.
وسیله ای به نام سر آنگل دور قرمز (سر آنگل هایی که در بعضی از مطب ها استفاده می شوند، سر آنگل های دور آبی هستند که فرزها و دیسک های خاص خود را دارند و سرعت آنها نسبت به توربین کمتر است) است که دارای فرزهایی است که به توربین متصل می شوند. مزیتی که این ابزار دارد این است که هم کار توربین را انجام می دهد و هم می توان کنترل زیادی روی آن داشت و به آرامی کار تراش کامپوزیت اضافی را انجام داد.
در نهایت با به پایان رسیدن کار فینیشینگ، رابر دم و دیگر ابزارها از دهان خارج می شوند و پس از حدود ۱۵ دقیقه با استفاده از ابزارهای پالیش کننده مرغوب، کار پالیش همان جلسه روی دندان پر شده انجام می شود. به ندرت ممکن است نیاز باشد کار پالیشینگ در جلسه دیگری انجام شود.
عمر پر کردن دندان چقدر است؟
اگر همه این مراحل با دقت و حوصله انجام شوند و اصولی که اشاره شدند مد نظر قرار بگیرند، ترمیم می تواند بیش از ۲۰ سال دوام داشته باشد، به شرطی که بیمار نیز سهم خود، از نظر مراقبت ها را انجام دهد. این نوع ترمیم ها نه رنگ خواهند گرفت و نه دچار ساییدگی خواهند شد.
آخرین نکته ای که باید در اینجا به آن اشاره کرد این است که دندانپزشک برای تمام این فرایندها از لوپ (نوعی ابزار برای بزرگنمایی) استفاده می کند. دکتر فروزش در حین کار از لوپ دو و نیم برابر استفاده می کند که باعث می شود دندانپزشک در حین کار دید بهتری داشته باشد و همه جزئیات را مشاهده کند و در نهایت ترمیم دقیقی خلق نماید.
پر کردن دندان با کامپوزیت
