براکسیسم یا دندان قروچه

براکسیسم یا دندان قروچه (فشردن و ساییدن دندان ها روی یکدیگر) اغلب به اضطراب و افسردگی مربوط می شود. این مشکل همیشه با علائم همراه نیست، اما برخی افراد درد صورت و سر درد را تجربه می کنند، و به مرور زمان می تواند موجب ساییدگی و خوردگی دندان ها شود. اکثر افرادی که دندان های خود را روی یکدیگر می سایند و فک خود را فشار می دهند از انجام این کار آگاهی ندارند. این اتفاق اغلب در طول خواب رخ می دهد یا هنگامی که فرد سعی می کند تمرکز کند یا تحت فشار است.

براکسیسم یا دندان قروچه

علائم دندان قروچه چیست؟

علائم و نشانه های دندان قروچه عبارتند از:

• درد صورت
• سر درد
• درد گوش
• درد و خشکی در مفاصل فک (مفاصل فکی گیجگاهی) و عضلات پیرامون آن، که می توانند منجر به بروز اختلالات مفصل فکی گیجگاهی (TMD) شوند.
• مختل شدن خواب (برای خود فرد یا شخصی که با او در یک اتاق می خوابد).
• ساییدگی و خوردگی دندان ها و بدون پوشش ماندن عاج زیرین مینای دندان، که می تواند منجر به افزایش حساسیت و یا حتی از دست رفتن دندان ها شود.
• شکستن دندان یا لب پر شدگی آن.
• خارج شدن فک از محل خود.
• قفل شدن فک.
• بریدگی گوشه های زبان.
• وجود صدای کلیک یا در رفتگی در فک.
• آسیب به داخل لپ.

دردهای صورت و سر دردها اغلب وقتی دندان قروچه متوقف می شود از بین می روند.

آسیب به دندان ها معمولاً تنها در موارد وخیم اتفاق می افتد و ممکن است نیاز به درمان داشته باشد.

چه زمانی باید به دندانپزشک یا پزشک عمومی مراجعه کرد؟

در صورت مواجه شدن با مشکلات زیر به دندانپزشک مراجعه کنید:

• دندان های شما دچار فرسایش شده اند، آسیب دیده اند، یا حساس شده اند.
• فک، صورت، یا گوش شما درد دارد.
• فردی که نزدیک شما می خوابد ابراز داشته است که شما وقتی خواب هستید صدای دندان قروچه ایجاد می کنید.

دندانپزشک دندان ها و فم شما را از نظر علائم و نشانه های دندان قروچه مورد بررسی قرار می دهد.

در صورتی که در نتیجه براکسیسم دندان های شما ساییده شده باشند، ممکن است نیاز به درمان های دندانپزشکی داشته باشید تا از بروز مشکلات بیشتر، مانند عفونت یا آبسه دندان اجتناب نمایید.

در صورتی که دندان قروچه شما به استرس و اضطراب مربوط می شود به پزشک عمومی مراجعه کنید. آنها قادر خواهند بود بهترین راه را برای کنترل اضطراب به شما توصیه کنند.

براکسیسم یا دندان قروچه

علل بروز دندان قروچه یا براکسیسم

علت بروز دندان قروچه همیشه هم معلوم نیست، اما معمولاً با عوامل دیگری مانند استرس، اضطراب، افسردگی، یا مشکلات خواب ارتباط دارد.

اضطراب یا افسردگی

فشردن و ساییدن دندان ها روی یکدیگر اغلب در نتیجه اضطراب یا افسردگی بروز پیدا می کند و بسیاری افراد نمی دانند این عادت را دارند. این کار اغلب زمانی که فرد خواب است اتفاق می افتد.

داروها

گاهی اوقات دندان دندان قروچه می تواند یکی از عوارض جانبی مصرف برخی انواع داروهای خاص باشد. بویژه، براکسیسم گاهی اوقات به نوعی داروی ضد افسردگی تحت عنوان مهار کننده انتخابی جذب مجدد سروتونین (SSRI) مربوط می شود. از جمله SSRIها عبارتند از پاروکستین، فلوکستین، و سرترالین.

اختلالات خواب

اگر شما خر و پف می کنید یا اختلالات خواب مانند آپنه انسدادی خواب (OSA) دارید، بیشتر احتمال دارد که زمانی که خواب هستید دندان قروچه داشته باشید. OSA تنفس شما را در طول خواب مختل می کند.

در صورتی که علائم زیر را داشته باشید، بیشتر احتمال دارد که دندان های خود را روی یکدیگر فشار دهید و بسایید:

• هنگام خواب حرف بزنید یا پچ پچ کنید.
• در طول خواب خشن برخورد کنید، مانند لگد زدن یا مشت زدن.
• فلج خواب داشته باشید، ناتوانی در حرکت یا صحبت کردن هنگام بیدار شدن یا به خواب رفتن.
• توهم داشته باشید، حالتی که در آن چیزهای غیر واقعی می بینید با می شنوید، در حالی که نیمه هوشیار هستید.

سبک زندگی

عوامل دیگری که می توانند احتمال بروز دندان قروچه را افزایش دهند، یا آن را وخیم تر کنند، عبارتند از:

• نوشیدن الکل
• سیگار کشیدن
• استفاده از داروهای تفریحی مانند اکستازی و کوکائین
• خوردن مقدار زیادی نوشیدنی های حاوی کافئین، مانند چای یا قهوه (۶ فنجان یا بیشتر در طول روز)

دندان قروچه در کودکان

دندان قروچه می تواند کودکان را نیز تحت تأثیر قرار دهد. به نظر می رسد این اتفاق پس از آنکه دندان های شیری و دائمی آنها برای نخستین بار بیرون می آیند اتفاق بیفتد. اما معمولاً پس از شکل گیری کامل دندان های دائمی آنها متوقف می شود.

اگر نگران دندان قروچه فرزند خود هستید، مخصوصاً اگر خواب او تحت تأثیر قرار گرفته است، او را نزد پزشک عمومی ببرید.

براکسیسم یا دندان قروچه

براکسیسم چگونه تشخیص داده می شود؟

بسیاری از افرادی که دندان قروچه دارند حتی از وجود آن مطلع هم نیستند، بنابراین، اغلب والدین یا خواهر و برادرها در کودکان و یا همسر در افراد بزرگسال مشکل را شناسایی می کنند. برخی از علائمی که باید مراقب آنها بود عبارتند از:

• شنیده شدن صدای ساییدن دندان ها روی یکدیگر
• شکایت از درد فک یا صورت پس از بیدار شدن از خواب
• درد هنگام جویدن غذا

اگر فکر می کنید کودک شما دندان قروچه دارد، او را نزد دندانپزشک ببرید تا دندان های او را برای لب پر شدگی مینای دندان ها و ساییدگی غیر معمول بررسی کند، و از اسپری آب و هوا روی دندان ها برای چک کردن حساسیت های غیر معمول استفاده نماید.

اگر دندانپزشک متوجه آسیبی شود، این چند پرسش را مطرح خواهد کرد؟

• قبل از رفتن به رختخواب چه احساسی دارید؟
• آیا در منزل یا مدرسه نگران چیزی هستید؟
• آیا از دست کسی عصبانی هستید؟
• قبل از رفتن به رختخواب چه کاری انجام می دهید؟

این معاینه به دندانپزشک کمک می کند ببیند آیا علت آناتومیکال است (کجی دندان ها) یا روانشناختی (استرس)، و طرح درمان مؤثری تهیه خواهد کرد.

درمان دندان قروچه

دندانپزشک بر اساس موارد زیر، بهترین درمان را به شما ارائه می دهد:

• سن شما
• سلامت عمومی و سوابق پزشکی شما
• چقدر خوب می توانید درمان ها یا فرایندهای خاص را انجام دهید.
• ترجیح یا نظر خود شما.

درمان های دندان قروچه یا براکسیسم عبارتند از استفاده از محافظ دندان، یا اسپلینت، یا درمان های تراپی.

محافظ دندان و اسپلینت دندان

اگر شما در طول خواب دندان های خود را روی یکدیگر فشار می دهید یا می سابید، ممکن است استفاده از محافظ دندان یا اسپلینت در شب کمک کننده باشد.

محافظ دندان ها و اسپلینت ها فشاری که به فک وارد می شود را به طور یکسان توزیع می کند و مانعی فیزیکی بین دندان های فک های بالا و پایین ایجاد می کند تا از آنها در برابر آسیب های بیشتر محافظت کند. علاوه بر این، آنها می توانند هر گونه صدای ساییدن دندان ها روی یکدیگر که شب ها تولید می شود را کاهش دهند.

محافظ دندان های شبانه شبیه محافظ دندان هایی هستند که ورزشکارانی مانند بوکسورها، یا کسانی که راگبی بازی می کنند هنگام بازی استفاده می کنند. آنها لاستیکی یا پلاستیکی هستند و می توانند توسط دندانپزشک ساخته شوند تا داخل دهان شما قرار بگیرند. علاوه بر این، شما می توانید محافظ دندان را از داروخانه خریداری کنید، اما بعید است که بتواند به خوبی نمونه های سفارشی روی دندان ها قرار بگیرند.

اسپلینت دندان از پلاستیک محکم تری ساخته شده است و کاملاً روی دندان های بالا و پایین قرار می گیرد. آنها در کاهش علائم و نشانه های دندان قروچه یا براکسیسم کارآمدتر از محافظ دندان ها هستند. اما پر هزینه تر هستند زیرا آنها تنها چند سال دوام دارند، در حالی که محافظ دندان ها معمولاً تنها کمتر از یک سال دوام دارند.

معمولاً شما مجبور هستید برای ابزار دندانی که به صورت سفارشی ساخته می شوند هزینه پرداخت کنید. اما بسته به نوعی که به شما توصیه شده است و نحوه ساخت آن، ممکن است گرانتر باشد. از دندانپزشک خود در مورد گزینه های موجود و هزینه آنها سؤال بپرسید.

درمان استرس و افسردگی

در صورتی که علت بنیادی دندان قروچه شمت اضطراب یا افسردگی باشد، درمان های روانشناختی، مانند درمان شناختی رفتاری (CBT)، ممکن است کمک کننده باشند.

اگر براکسیسم ما با استرس و اضطراب ارتباط دارد، مهم است سعی کنید آرامش داشته باشید و خواب شبانه خوبی داشته باشید. با انجام این چند کار می توانید قبل از رفتن به رختخواب به خود آرامش کافی را بازگردانید:

• یوگا
• تنفس عمیق
• ماساژ
• مطالعه کردن
• دوش گرفتن
• گوش دادن به موسیقی

ترک عادت دندان قروچه

تکنیک های ترک برای از بین بردن عادت دندان قروچه طراحی شده اند، اما هیچ مدرک علمی وجود ندارد مبنی بر اینکه استفاده از تکنیک های معکوس کننده عادت، دندان قروچه را درمان خواهند کرد.

اگر هنگام ساییدن دندان های خود روی یکدیگر بیدار هستید، احتمالاً متوجه خواهید شد ثبت تعداد دفعات انجام این کار در روز چقدر مفید خواهد بود. سپس می توانید روی این موضوع کار کنید که چه زمانی بیشتر احتمال دارد این کار را انجام دهید و چرا- برای مثال، وقتی در حال تمرکز کردن هستید یا اضطراب دارید.

اگر از عادت خود آگاه باشید، ترک آن راحت تر خواهد بود. برای ترک این عادت، می توانید خودتان را آموزش دهید که وقتی احساس کردید در حال ساییدن یا فشردن دندان های خود روی یکدیگر هستید فک خود را شل کنید. برای مثال، می توانید اندکی دهان خود را باز کنید یا به آرامی زبان خود را بین دندان های فک بالا و پایین قرار دهید.

تکنیک های معکوس کننده عادت ممکن است توسط یک متخصص آموزش دیده در این زمینه استفاده شوند، یا اینکه می توانید خودتان آنها را با استفاده از برنامه های کامپیوتری یا کتاب های خودآموز امتحان کنید. یک پزشک عمومی نیز می تواند توصیه های لازم را به شما ارائه دهد.

بیوفیدبک

بیوفیدبک یک ابزار الکتریکی است که مقدار فعالیت های عضلانی دهان و فک شما را اندازه گیری می کند. سپس به شما پیغام می دهد که چه زمانی فعالیت عضلانی زیادی وجود داشته است، بنابراین می توانید گام های لازم برای تغییرات رفتاری را بردارید. این ابزار بویژه برای براکسیسم در طول روز کمک کننده است.

درمان و پیشگیری از مشکلات دندانی

شما باید چکاپ های منظم دندانپزشکی داشته باشید، به گونه ای که هر گونه مشکلی که دندان قروچه برای شما بوجود می آورد بتواند هر چه سریع تر درمان شود تا از بروز آسیب های بیشتر پیشگیری شود.

مشکلات دندانی، مانند کج بودن دندان ها، ترک داشتن آنها، یا از دست رفتن آنها، معمولاً می توانند با درمان های ترمیمی دندانپزشکی، مانند دندان مصنوعی، اورله، یا روکش، اصلاح و برطرف شوند.

گاهی اوقات با استفاده از این درمان ها می توان شکل سطوح جونده دندان ها را تغییر داد و دندان قروچه را متوقف کرد. معمولاً شما مجبور خواهید بود برای این نوع درمان های دندانپزشکی هزینه بپردازید که اغلب پر هزینه هستند.

دارو ها

داروها معمولاً برای درمان دندان قروچه یا براکسیسم استفاده نمی شوند. بلکه داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDها) مانند ایبوپروفن ممکن است به تسکین درد یا تورم اطراف فک، که در نتیجه دندان قروچه بروز پیدا می کند، کمک کنند.

پزشک عمومی شما ممکن است استفاده از شل کننده عضلات را قبل از رفتن به رختخواب پیشنهاد دهد که به کاهش علائم شما کمک می کند.

در صورتی که دندان قروچه شما از عوارش جانبی مصرف داروهای ضد افسرگی باشد، ممکن است پزشک شما تغییر داروی شما را پیشنهاد دهد. هرگز بدون مشورت با پزشک، مصرف دارویی که برای شما تجویز شده است را متوقف نکنید.

کمک به خود برای درمان دندان قروچه

برای کمک به پیشگیری از بروز دندان قروچه کارهای زیر را انجام دهید:

• مصرف الکل را قطع کنید زیرا می تواند وقتی در خواب هستید دندان قروچه شما را وخیم تر کند.
• سیگار کشیدن را ترک کنید.
• استفاده از داروهای تفریحی مانند اکستازی و کوکائین را قطع کنید.
• قبل از رفتن به رختخواب، تمرینات شل کننده عضلات و نیز بهداشتی خواب را انجام دهید.

براکسیسم چه مدت طول خواهد کشید؟

براکسیسم در اکثر کودکان با از دست دادن دندان های شیری به طور خود به خود درمان می شود. با این حال، در برخی کودکان دندان قروچه تا بزرگسالی ادامه پیدا می کند. و اگر براکسیسم در افراد بزرگسال در نتیجه اضطراب بوجود آمده باشد، تا زمانی که اضطراب از بین نرود ادامه خواهد داشت.