آنچه باید راجع به کشیدن دندان بدانید
در این نوشته می خوانید:
دندانپزشک ها و جراحان دهان و دندان ممکن است به دلایل مختلفی مجبور به کشیدن دندان شوند. مشکل می تواند یک دندان عقل دردناک باشد یا دندانی که در اثر پوسیدگی به شدت آسیب دیده است. در برخی موارد، دندانپزشک یک دندان را می کشد تا جای کافی برای اجزاء زیبایی دندان یا بریس ها بوجود بیاید. در صورتی که دندان وضعیت پیچیده ای داشته باشد، به جای دندانپزشک جراح باید آن را بکشد. در بسیاری از موارد، دندانپزشک ها دندان های مولر سوم یا دندان عقل را می کشند.
کشیدن دندان چیست؟
کشیدن دندان به بیرون آوردن دندان از حفره خود گفته می شود. دندانپزشک ها و جراحان دهان و دندان، دندان ها را به دلایل مختلفی می کشند. از جمله:
- پوسیدگی یا حفره های دندانی
- بیماری لثه
- عفونت های دندان
- حادثه یا آسیب به دندان یا استخوان های اطراف
- مشکلات دندان های عقل
- آماده سازی برای انجام یکی از فرایندهای دندانپزشکی زیبایی
- آماده سازی برای دریافت بریس های ارتودنسی، در صورتی که دندان ها خیلی فشرده باشند.
- دندان های شیری که در سن مناسب نمی افتند.
انواع کشیدن دندان
نوع درست کشیدن دندان به شکل، اندازه، موقعیت، و محل دندان داخل دهان بستگی دارد. جراحان دهان و دندان کشیدن دندان را به دو دسته ساده ون جراحی تقسیم می کنند. کشیدن ساده دندان شامل دندانی است که از بالای لثه قابل مشاهده است و دندانپزشک می تواند آن را به صورت یک تکه بکشد. کشیدن دندان به روش جراحی پیچیده تر است و برداشتن بافت لثه، استخوان، یا هر دو را شامل می شود. ممکن است لازم باشد جراح دندان را به صورت یک تکه بکشد. دندان های عقل آخرین دندان هایی هستند که بیرون می آیند و معمولاً نخستین دندان هایی هستند که نیاز به کشیدن دارند زیرا در بسیاری افراد نهفته هستند. به این معنا که، به طور کامل از داخل لثه بیرون نیامده اند. کشیدن دندان عقل فرایندی بسیار عادی در دندانپزشکی محسوب می شود.
آماده سازی برای کشیدن دندان
قبل از کشیدن دندان باید با جراح دهان و دندان یا دندانپزشک خود مشاوره ای انجان داد. در طول جلسه مشاوره، دندانپزشک راجع به سوابق پزشکی بیمار پرسش هایی مطرح خواهد کرد. علاوه بر این، راجع به داروهایی که مصرف می کند نیز سؤال خواهد پرسید. برخی افراد، بسته به اندازه دندان، استخوان، یا هر دو، که قرار است کشیده شوند، لازم است در روز جراحی یا قبل از آن، مصرف برخی داروها را متوقف یا آغاز کنند. ممکن است لازم باشد در روز جراحی داروی خاصی دریافت نماید.
توقف مصرف داروهای رقیق کننده خون
بسیاری افراد داروهای رقیق کننده خون مصرف می کنند تا از لخته خون در عروق پیشگیری نمایند. این داروها می توانند منجر به بروز خونریزی بیشتر در طول جراحی شوند. دندانپزشک ها از این طریق می توانند خونریزی محل جراحی را به خوبی کنترل کنند:
- استفاده از داروهای موضعی لخته کننده خون روی لثه ها
- پوشاندن روی حفره دندان با فوم یا گازهای حل شدنی
- بخیه زدن محل جراحی
استفاده از گاز و اعمال فشار پس از انجام فرایند نیز می تواند به توقف خونریزی کمک کند. با این حال، همه افرادی که داروهای رقیق کننده خون مصرف می کنند باید در جلسه مشاوره آن را به اطلاع دندانپزشک خود برسانند.
برای آنکه دندانپزشک تصمیم بگیرد آیا بیمار باید به طور موقت از داروی دیگری برای رقیق کردن خون استفاده کند یا مصرف این نوع داروها را موقتاً قطع کند، دندانپزشک باید جواب آزمایش خون بیمار را مشاهده نماید. عموماً، نیاز نیست فرد قبل از کشیدن دندان مصرف داروی رقیق کننده خون را قطع کند. همه افرادی که به فکر توقف این درمان هستند باید با پزشک معالج خود نیز مشورت کنند.
شروع مصرف آنتی بیوتیک ها
در برخی موقیعت ها، ممکن است دندانپزشک قبل از کشیدن دندان برای بیمار آنتی بیوتیک تجویز کند. مثلاً، این کار را می توان برای درمان عفونت های دندانی انجام داد که دارای علائم فراگیر هستند، از جمله تب، بیماری، و نیز تورم موضعی دهان.
دندان دردهایی که با تورم همراه نیستند، آنتی بیوتیک نیاز ندارند. همیشه آنتی بیوتیک ها را دقیقاً طبق دستور دندانپزشک مصرف کنید و از مصرف بیشتر آن خودداری کنید. در صورتی که فرد را خطر عفونت اندوکاردیت تهدید کند، ممکن است لازم باشد آنتی بیوتیک مصرف کند. اندوکاردیت به عفونت دریچه قلب یا غشاء داخلی حفره های قلب گفته می شود. افرادی که شرایط قلبی خاصی دارند، بیشتر در معرض خطر گسترش عفونت پس از جراحی دندان هستند، به همین دلیل توصیه می شود افرادی که هر یک از شرایط زیر را دارند قبل از جراحی دندان آنتی بیوتیک مصرف کنند تا خطر بروز عفونت در آنها کاهش یابد:
- دریچه قلب مصنوعی
- داشتن سابقه ترمیم دریچه قلب با مواد مصنوعی
- کاشت قلب با ناهنجاری های ساختاری دریچه
- ناهنجاری های مادرزادی خاص قلب
- سابقه اندوکاردیت عفونی
داروهای آرامبخش در طول جراحی
درست کنار محل دندانی که قرار است کشیده شود داروی بی حس کننده موضعی تزریق می شود. این دارو منطقه را بی حس خواهد کرد، به گونه ای که فرد هیچ دردی احساس نخواهد کرد. این بی حسی تا چند ساعت پس از انجام فرایند ادامه خواهد داشت. فرد می تواند از دندانپزشک خود بخواهد بی حسی بیشتر یا داروی آرامبخش تزریق کند تا اضطراب و نگرانی او در طول فرایند را به حداقل برساند. دندانپزشک می تواند از یکی از این گزینه ها استفاده کند:
- اکسید نیتروز، که تحت عنوان گاز خنده نیز شناخته می شود
- یا داروهای آرامبخش خوراکی
- آرامبخش های تزریقی
- بیهوش کننده های عمومی
فردی که داروی بیهوش کننده عمومی دریافت می کند در طول فرایند به طور کامل بیهوش خواهد بود. برخی دندانپزشک ها گزینه های بالا را در مطب خود ندارند. در صورتی که فرد هر یک از آنها را نیاز داشته باشد، باید در طول جلسه مشاوره اولیه آن را به اطلاع دندانپزشک خود برساند، و دندانپزشک ممکن است وی را به جراح ارجاع دهد.
مراحل کشیدن دندان
قبل از شروع کشیدن دندان، جراح از دندان های فرد عکس رادیوگرافی با اشعه ایکس می گیرد. این تصویر برداری در ارزیابی انحنا و زوایای ریشه دندان به آنها کمک می کند. پس از تزریق داروی بی حس کننده موضعی و تأثیر گذاری آن، دندانپزشک کشیدن دندان را آغاز خواهد کرد. وی ممکن است آن را به صورت چند تکه بکشد. در صورتی که دندان زیر بافت لثه یا استخوان پنهان شده باشد، ممکن است لازم باشد دندانپزشک بافت لثه را برش دهد یا قسمتی از استخوان که راه آن را سد کرده است برداشته شود. شخص دردی احساس نخواهد کرد، اما می تواند انتظار داشته باشد کنار دندان خود مقداری فشار احساس کند. علاوه بر این، ممکن است صدای ساییدن و شکستن استخوان یا دندان را بشنود.
برای برخی افراد تجربه ای ناخوشایند و آزار دهنده خواهد بود. در صورتی که فرد درد احساس کند، باید بلافاصله آن را به دندانپزشک اطلاع دهد. دندانپزشک داروی بی حسی بیشتری تجویز خواهد کرد. پس از کشیدن دندان، ممکن است استفاده از بخیه یا فرایندهای اضافی برای کنترل خونریزی لازم باشند. دندانپزشک یک لایه نازک گاز روی محل دندان کشیده شده قرار خواهد داد و از بیمار می خواهد روی آن را با دندان های مقابل فشار دهد تا خون اضافی را جذب کند و فرایند لخته شدن خون آغاز شود.
مراقبت های پس از کشیدن دندان
پس از کشیدن دندان باید کارهای زیر را انجام دهید تا هم به کاهش درد و ناراحتی آن کمک کنید، هم فرایند بهبود را افزایش دهید.
تعویض گاز استریل
گاز استریل نازکی که پس از کشیدن دندان روی محل آن قرار می گیرد باید حداقل ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در جای خود باقی بماند. سپس لازم است هرگاه گاز قرق در خون شد تعویض شود. احتمالاً ۱ تا ۲ روز پس از جراحی خونریزی ادامه خواهد داشت.
کنترل درد
بی حسی ناشی از داروی بی حس کننده موضعی تنها چند ساعت پس از کشیدن دندان باقی خواهد ماند. در صورت ادامه داشتن بی حسی به دندانپزشک خود اطلاع دهید. جراحی برای تسکین درد و کاهش التهاب پس از جراحی ممکن است لازم باشد دارو تجویز شود. عموماً، داروهای OTC مانند استامینوفن یا ایبوپروفن برای کنترل درد پس از این فرایند کافی هستند.
کنترل تورم
افراد ممکن است تورم خفیفی روی صورت خود در اطراف دندان کشیده شده احساس کنند. این کاملاً طبیعی است. گذاشتن یخ روی صورت می تواند به کاهش تورم کمک کند.
محل دندان کشیده شده را دستکاری نکنید
۲۴ ساعت نخست پس از کشیدن دندان فوق العاده مهم است. دستکاری محل دندان کشیده شده می تواند مانع تشکیل لخته خون شود و روند بهبود را کند خواهد کرد. بنابراین باید از انجام این کارها خودداری کرد:
- مکیدن محل دندان کشیده شده
- لمس آن با زبان
- استفاده از نی
- تف کردن
- خوردن غذاها و خوراکی های سفت و ترد
- شستشوی شدید دهان
- خوردن نوشیدنی های الکلی یا استفاده از دهانشویه های حاوی الکل
- کشیدن سیگار
مراقبت حین غذا خوردن
پس از کشیدن دندان، مایعات زیاد بنوشید و غذاهای مقوی و نرم بخورید. وقتی عمل جویدن دوباره راحت می شود، به تدریج می توانید خوردن غذاهای سفت را آغاز کنید. دندانپزشک توصیه خواهد کرد تا زمان بهبود کامل زخم، در طرف مقابل محل دندان کشیده شده غذا بجوید.
مسواک زدن و کشیدن نخ دندان
پس از کشیدن دندان، مسواک زدن و کشیدن نخ دندان را طبق معمول انجام دهید، اما مراقب باشید لخته خون روی آن را نکنید. از روز بعد از جراحی می توان شستشوی دهان با آب ولرم و نمک را هر چند ساعت یک مرتبه انجام داد. برای آماده کردن این ترکیب می توانید نصف قاشق چایخوری نمک را با یک لیوان آب مخلوط کنید.
مشکلاتی که ممکن است پس از کشیدن دندان بروز پیدا کنند
یکی از مشکلاتی که ممکن است پس از کشیدن دندان بوجود بیاید خشکی حفره دندان است. این عفونت نیست- بلکه به بدون پوشش ماندن استخوان در منطقه دندان گفته می شود که علت آن هم یا عدم شکل گیری لخته خون است یا کنده شدن لخته شکل گرفته است. خشکی حفره دندان می تواند منجر به بروز درد شدید و پخش شونده شود که معمولاً چند روز پس از فرایند آغاز می شود. علاوه بر این می تواند منجر به بروز بوی بد دهان شود. اگر فرد درد شدیدی داشته باشد که ۲ تا ۳ روز پس از جراحی بروز پیدا کند، باید راجع به آن با دندانپزشک خود صحبت کند. درمان این دردها اغلب شامل شستشوی منطقه و قرار دادن یک خمیر درمانی مخصوص روی استخوانی است که پوشش آن برداشته شده است، تا از آن محافظت کند. بیماران با دنبال کردن دستور العمل های دندانپزشک خود- مخصوصاً با سیگار نکشیدن- می توانند از بروز خشکی حفره دندان پیشگیری کنند.
عفونت مشکل دیگری است که می تواند بروز یابد، و می تواند زمانی اتفاق بیفتد که باکتری ظرف مدت ۱ تا ۲ روز پس از جراحی خط لثه را از داخل و اطراف حفره عفونی می کند.
هر بیماری که هر یک از علائم عفونت را داشته باشد باید با دندانپزشک خود تماس بگیرد:
- تداوم تورم
- ترشح چرک و قرمزی رو و اطراف محل دندان کشیده شده
- تب
- تورم غدد داخل گردن
در صورتی که فرد در طول دوره بهبود هیچ مشکلی نداشته باشد، نیاز نیست به دندانپزشک مراجعه کند. بخیه ها معمولاً حل می شوند و نیازی به کشیدن ندارند.
هزینه کشیدن دندان
هزینه کشیدن دندان بسته به عوامل زیر می تواند متفاوت باشد:
- محل زندگی بیمار
- نوع کشیدن دندان
- مقدار پیچیدگی کشیدن دندان
طرح های بیمه های خدمات درمانی مقداری از هزینه های کشیدن دندان را پوشش می دهند.